روش محاسبه شماره شبا

در سال‌های اخیر استفاده از شماره شبا در نظام بانکی ایران بسیار رونق گرفته است. بااین‌حال احتمالاً برای شما هم سؤالاتی درباره شماره شبا و فرق آن با شماره‌حساب بانکی مطرح باشد. در این مقاله می‌خواهیم شماره شبا و روش محاسبه آن را برای شما بیان کنیم؛ بنابراین با کانگروز همراه باشید تا پاسخ سوالاتتان را در زمینه محاسبه شماره شبا دریافت کنید.

شبا چیست؟

شبا عبارت است از شماره‌حساب بانکی که به‌منظور تسهیل مبادلات بین‌بانکی و بین‌المللی تعریف شده است و برای هرگونه پرداخت بین‌بانکی منحصراً باید از این شماره استفاده کرد. اگرچه نظام شماره‌گذاری شبا مستقل از نظام شماره‌گذاری داخلی هریک از بانک‌ها است، بااین‌حال در محاسبه شماره شبا از شماره‌حساب داخلی بانک‌ها استفاده می‌شود.

شماره شبا بر اساس استانداردها و ضوابط IBAN یا همان «Internet Bank Account Number» تنظیم می‌شود. براین‌اساس، طول شبا معادل 26 کاراکتر است و شماره‌های کمتر یا بیشتر از آن مقبول نیست. همچنین هر کاراکتر صرفاً از حروف انگلیسی یا اعداد انگلیسی است و نمی‌توان از هیچ کاراکتر دیگری از جمله اعداد و حروف فارسی استفاده کرد. استفاده از حروف انگلیسی نیز محدود به کد کشور به‌عنوان دو رقم سمت چپ شبا است و بقیه کاراکترهای آن صرفاً می‌تواند دربرگیرنده اعداد باشد.

مزایای شبا

مهم‌ترین مزیت شبا، تسهیل پردازش داده‌ها و تعاملات بین‌بانکی در محیط‌های مالی در داخل و بین‌الملل است. با استفاده از شماره شبا شما می‌توانید به‌راحتی واریزهای بین‌بانکی را انجام دهید.

دیگر مزیت مهم استفاده از شبا این است که برای حواله‌هایی که در آن از شبا در آنها استفاده می‌شود، نیاز به دانستن، ذکر و کنترل هیچ‌گونه اطلاعاتی نظیر نام بانک، نام یا کد شعبه، شماره‌حساب، نوع حساب و درگیری با کدهای مختلف و گوناگون ندارید. تمامی این داده‌ها در شبا وجود دارند.

دریافت شماره شبا

شماره شبا بر اساس قواعد کد  IBAN تعریف و دریافت می‌شود. براین‌اساس، باید قواعد زیر در تعریف شماره شبا رعایت شود:

• دو حرف اول باید نشانگر کشوری باشد که حساب بانکی در آن باز شده است. باتوجه‌به این، در شماره‌های شبا مربوط به بانک‌های ایرانی، از کد IR استفاده می‌شود.
• بعد از دو حرف اول، یک عدد دورقمی وجود دارد که صحت بقیة کد را کنترل می‌کند؛ بنابراین اگر در ثبت شماره شبا اشتباه کرده باشید، به‌احتمال زیاد این خطا مشخص شده و پول شما به‌اشتباه جابه‌جا نخواهد شد.
• ادامة کد شبا با ارقام ۰ تا ۹ و نیز حروف A-Z و a-z ساخته می‌شود و نباید طول آن از ۳۰ حرف بیشتر باشد. البته استاندارد، کشورها را مقید می‌کند که داخل قلمرو خود، تعداد ارقام کد را ثابت نگه دارند. ما در ایران از کد ۲۲ رقمی استفاده می‌کنیم که با افزودن دو رقم کنترل در نهایت به یک کد ۲۴ رقمی تبدیل می‌شود.

استعلام شماره شبا

امروزه بیشتر بانک‌ها در سایت‌های خود سرویس استعلام شماره شبا را ارائه می‌دهند به این صورت که با واردکردن شماره‌حساب بانکی و یا شماره کارت بانکی خود در سایت بانک، شماره شبای خود را تحویل خواهید گرفت.

همچنین بسیاری از بانک‌ها در سال‌های اخیر روی کارت‌های بانکی خود شماره شبای مربوط به آن کارت بانکی را نیز درج می‌کنند که این مسئله به‌سهولت دریافت شماره شبا کمک می‌کند.